Upsalit – rewolucyjny materiał odkryty przypadkiem

Historia nauki zna wiele przypadków, gdy podczas pracy nad jednym wynalazkiem odkrywa się zupełnie inny. Tak stało się też na Uniwersytecie Uppsala w Szwecji, gdzie naukowcy pracując nad stworzeniem materiału do ulepszenia transportu leków stworzyli upsalit. Materiał, który od ponad 100 lat był uważany za niemożliwy do stworzenia.

Do odkrycia doszło, kiedy grupa naukowców postanowiła zostawić próbkę węglanu wapnia w komorze reakcyjnej na kilka dni dłużej, niż zakładał pierwotny plan badania. Kiedy po upływie eksperymentu zobaczyli jego wyniki wiedzieli, że stworzyli coś unikatowego.

Upsalit, bo o nim mowa, nie występuje w naturze, można go wytworzyć jedynie syntetycznie. Okazał się być nową odmianą nietoksycznego węglana magnezowego o porowatej powierzchni, która może absorbować więcej wilgoci, niż jakikolwiek inny znany materiał.

Kiedy materiał ma dużą ilość porów, ma jednocześnie bardzo dużą powierzchnię na gram, a większa powierzchnia to większa chłonność. Profesor Maria Strømme dodaje, że łączna powierzchnia porów, które znajdują się na ściankach 1 grama materiału, po rozwałkowaniu wynosiłaby ok. 800 m². Dla lepszej wizualizacji tej liczby dodamy, że jest to powierzchnia dwóch boisk do koszykówki. Przypadkowo wynaleziony materiał ma ponad 20 razy lepszą chłonność, niż na przykład koloidalna krzemionka, która jest używana w produkcji żwirków dla kotów. Gdyby w tym przypadku zastosować upsalit wystarczyłoby 20 razy mniej żwirku dla osiągnięcia tego samego efektu…

Już mówi się o możliwych zastosowaniach upsalitu. Może on zostać użyty do suszenia wycieków ropy czy toksycznych odpadów, co niewątpliwe zrewolucjonizowałoby ochronę środowiska. Upsalit może też znaleźć zastosowanie w celu, do którego pierwotnie miał być stworzony – w transporcie leków. W porowatej nanostrukturze materiału można „schować” takie leki, które wymagają ochrony przed środowiskiem zewnętrznym.

Jak każdy nowo wynaleziony materiał, upsalit musi poczekać na „swoją kolej”. By wprowadzić go do powszechnego użytku w przemyśle potrzebne są dodatkowe badania i ośrodki, które byłyby zainteresowane tą technologią.

Źródło zdjęć: gizmag.com